Merhaba sevgili okuyucular,
NASA’nın Perseverance rover’ı Mars’ta inanılmaz bir keşfe imza attı. Görünüşe göre antik mikroplara dair ilk ipucunu bulmuş olabiliriz! Ama durun, hemen heyecanlanmayalım. NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı’ndan Katie Stack Morgan, “Bu, yaşamın bir işareti olduğunu söyleyemeyiz,” diyor. “Ama bu şimdiye kadar bulduğumuz en etkileyici örnek.”
NASA’nın Perseverance Rover’ı
Rover, 21 Temmuz’da Grand Canyon’daki bir yerden esinlenerek Cheyava Falls adı verilen kırmızımsı bir kayadan örnek aldı. Bu, Perseverance’ın incelediği ve yaşamın yapı taşları olan organik molekülleri içeren ilk Mars parçası. Caltech’ten Ken Farley, 25 Temmuz’da Pasadena’da düzenlenen 10. Uluslararası Mars Konferansı’nda bunu duyurdu. Daha önce, Curiosity rover 2014 yılında Gale Krateri’nde organik moleküller tespit etmişti. Ama Perseverance, 2021’de antik bir göl yatağı olan Jezero Krateri’ne indiğinden beri organikleri tespit etmekte zorlanıyordu.
Bu keşfi daha da ilginç kılan şey, kırmızımsı kayanın üzerinde siyah kenarlı küçük beyaz lekelerin olması. Stack Morgan, “Üç renkli bir leopar lekesi gibi görünüyorlar,” diyor. Rover, bu lekeleri kimyasal içeriklerini analiz eden aletlerle inceledi ve kenarlarının demir fosfat molekülleri içerdiğini buldu. Dünya’da, benzer doku ve kimyaya sahip halkalar, antik mikrobiyal yaşamla ilişkilendirilir. Bu halkalar, mikroplar için enerji kaynağı olabilecek kimyasal reaksiyonlarla oluşur.
Yaşama Dair Olasılık!
Stack Morgan, “Elbette yaşam gerektirmezler ve bu önemli bir uyarıdır,” diyor. “Ama Dünya’daki benzer şeylerle olan deneyimimize dayanarak, yaşamın dahil olabileceği bir olasılık vardır.” Ancak kayada, nasıl oluştuğunu çözmeyi zorlaştıran başka özellikler de var. Kaya, kalsiyum sülfatın beyaz damarları ile dolu ve bu damarlar, magmadan oluşan olivin kristalleri içeriyor. Hem lekeler hem de bu volkanik özellikler aynı kayada bulunduğu için bu biraz gizemli, diyor Stack Morgan. Kayanın nasıl oluştuğunu anlamak, biyolojiye ev sahipliği yapacak doğru koşullara sahip olup olmadığını anlatmaya yardımcı olabilir.
Gezegen bilimci Paul Byrne ise biraz daha temkinli. “Bu gerçekten bir biyoimza olabilir mi? Evet. Ve eğer öyleyse, bu dış dünyadan yaşamın keşfi gibi toplumu değiştiren bir keşif olur,” diyor Byrne, St. Louis’deki Washington Üniversitesi’nden. Ama bu lekeler başka bir şeyden de kaynaklanmış olabilir, “bu durumda bu sadece su-kaya kimyasının ilginç bir örneği olur.”
Bunu kesin olarak öğrenmenin tek yolu, bu kayayı Dünya’ya getirmek. Perseverance’ın misyonunun büyük bir kısmı, daha sonra bir uzay aracının Dünya’ya geri getireceği ilginç kaya örneklerini toplamak. Stack Morgan, Perseverance’ın bu kayaya her şeyi denediğini söylüyor.
Mars Misyonu?
Ancak finansman belirsizliği, Mars Örnek Dönüşü olarak bilinen programı son zamanlarda askıya aldı. “Bu örnekle, MSR’nin gerekçesi daha da güçleniyor ve umarım NASA’nın bu projeyi bir an önce gerçekleştirmeye adanmasını motive eder,” diyor Byrne.
Kapanış
Stack Morgan, bütçe belirsizliğine rağmen rover ekibinin devam ettiğini söylüyor. “Gerçekleştirecek bir görevimiz ve yapacak bir işimiz var: etkileyici örnekler toplamak,” diyor Stack Morgan. “Topladığımız örneklerin Mars Örnek Dönüşü’nün maliyetini haklı çıkaracak kadar etkileyici olması yalnızca umudumuz.”
Bilimle kal, bilimle bak!
İlginizi Çekebilir: Mars’taki Kahramanımız: Opportunity Rover
No Comments